Koningin Wilhelmina op 6 september 1898 bij de aanvaarding van de kroon: ‘Ik zweer aan het Nederlandsche volk, dat ik de grondwet steeds zal onderhouden en handhaven. Ik zweer dat ik de onafhankelijkheid van het grondgebied des Rijks met al Mijn vermogen zal verdedigen en bewaren; dat ik de algemeene en bijzondere vrijheid en de rechten van alle Mijne onderdanen zal beschermen, en tot instandhouding en bevordering van de algemeene en bijzondere welvaart alle middelen zal aanwenden, welke wetten te Mijner beschikking stellen, zooals een goed Koning schuldig is te doen.
+Lees meer...
Zoo waarlijk helpe Mij God almachtig!’
‘Wilhelmina heeft met haar vlucht naar Londen op 13 mei 1940 haar eed op alle fronten geschonden. Zo overtrad zij het [pas in 1983 geschrapte] artikel 21 uit de grondwet, dat verbood dat de zetel van de regering buiten het rijk zou worden geplaatst. Door de grondwet te overtreden had de Nederlandse regering zichzelf in feite opgeheven.’ (Bron: Nanda van der Zee, De Groene Amsterdammer, 14 mei 1997.)
‘Volgens artikel 21 van de in 1940 geldende grondwet mocht de zetel van de regering ‘in geen geval’ naar het buitenland worden verplaatst. De Nederlandse regering die gedurende de oorlog vanuit Londen opereerde heeft dus in feite de grondwet geschonden.’ (Bron: ‘Wilhelmina krijgshaftig of laf?’, NRC, 19 maart 2001.)
‘Met haar ongrondwettelijke vlucht naar Londen had de vorstin de Staat der Nederlanden op een presenteerblaadje uitgeleverd aan de Duitsers, die Nederland tot hun eigen verbazing vrijwel rimpelloos zagen transformeren in een vazalstaat.’ (Bron: Nanda van der Zee, De Groene Amsterdammer, 3 februari 1999.)
‘Door Wilhelmina’s reeds in de herfst van 1939 geplande vlucht kwam het aanvankelijk door de Duitsers geplande militair bestuur in Nederland (per decreet op 9 mei 1940 aangesteld) te vervallen en werd het vervangen door een civiel bestuur onder leiding van de notoire antisemiet Seyss-Inquart, die het Nederlandse ambtenarenapparaat volledig naar zijn hand wist te zetten.’ (Bron: Nanda van der Zee, De Groene Amsterdammer, 3 februari 1999.)
‘Naar de geest van het oorlogsrecht waren de Duitsers zelfs verplicht om ook het civiele bestuur over te nemen nadat Wilhelmina met haar vlucht had geabdiceerd. Toen de ministers haar achterna gingen, betekende dat het einde van de grondwet. De overdracht van de regeringsmacht aan generaal Winkelman was al onwettig. Volgens het oorlogsrecht waren de Duitsers vanaf dat moment verplicht het civiele bestuur over te nemen. Ze moesten de orde handhaven. Debellatio, zo noemen de geleerden dat. Vanaf dat moment mochten de Duitsers alle maatregelen die ze maar wensten aan het burgerlijk bestuur voorschrijven. Seyss-Inquart was het wettige Nederlandse gezag. Je zou kunnen zeggen dat Nederland met het aantreden van Seyss-Inquart als Rijksstadhouder ook geen bezet land meer was, maar een vazalstaat van Duitsland was geworden.’ (Bron: Mr. Henri Look, De Groene Amsterdammer, 14 mei 1997.)
